چند تربیتی شدن کودک یکی از مشکلات نسبتاً رایجی است که در تربیت فرزندمان با آن روبهرو میشویم. این موضوع علاوه بر اینکه شرایط تربیتکردن کودک و ارتباط برقرارکردن با او را برای والدین سخت میکند در شخصیت کودک نیز آثار منفی بسیاری میگذارد. مهمترین این پیامدها هم این است که دنیا برای این کودکان قابلپیشبینی نیست و نمیدانند کدام اصل و قانون درست است. مسائل سادهای مثل پایبند نبودن شما به قوانینی که برای تربیت کودک دارید و یا اختلافنظر بین کسانی که با کودک در ارتباط هستند باعث چند تربیتی شدن کودک میشوند. بااینحال مبارزه با این شرایط نیز کار خیلی سختی نیست. پس اگر این موضوع برای شما نیز تبدیل به سؤال شده دعوتتان میکنیم تا در ادامه این مطلب همراه ما باشید. برای دریافت مشاوره کودک کلیک نمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه چند تربیتی شدن کودک میتوانید با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی آواژه از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس حاصل نمایید.
چند تربیتی شدن کودک
چند تربیتی شدن کودک بهطورکلی به معنای این است که فرزند شما از دهان همه اطرافیانش یک اصل یا قانون یکسان را نمیشنود. در واقع او با پدر یا مادر یا پدربزرگ و مادربزرگ که ارتباط برقرار میکند نکاتی میشنود که نهتنها یکدیگر را تأیید نمیکنند بلکه بعضیاوقات با هم تناقض هم دارند.
برای مثال ممکن است پدر و مادر به فرزندشان بگویند که یادگرفتن یک مهارت یا علم بسیار مفید است. اما دیگرانی باشند که به او بگویند یادگرفتن علم هیچ ارزشی ندارد و او باید به فکر بازی و تفریح باشد. در چنین شرایطی کودک متوجه نمیشود که حرف کدام یک از اطرافیان درست است. به این حالت چند تربیتی شدن کودک گفته میشود که شرایطی مثل سردرگمی در دنیای بزرگسالان را برای وی ایجاد میکند. برای آشنایی بیشتر با اشتباهات تربیتی والدین کلیک نمایید.
پیامدهای چند تربیتی شدن کودک
بهتر است قبل از هر چیز کمی راجع به این صحبت کنیم که چند تربیتی شدن کودک چه آسیبهایی به همراه خواهد داشت. در واقع وقتی بدانیم یک موضوع چه اهمیتی دارد و چه پیامدهایی را میتواند ایجاد کند بیشتر راجع به آن دقت خواهیم کرد. به همین خاطر در این قسمت ما بعضی از رایجترین نتایج منفی تربیتهای چندگانه را با شما بررسی خواهیم کرد.
دنیا پیشبینیپذیر نخواهد بود
کودکان در شرایط ذهنی نیستند که خودشان بتوانند خوب و بد را تشخیص بدهند. آنها هنوز خیلی از قواعد دنیا سر درنمیآورند. به همین خاطر احتیاج دارند که شما این مسائل را برایشان توضیح بدهید. وقتی آنها از اطرافیانشان یک دیدگاه را میشنوند دنیا برایشان قابلپیشبینی میشود. در واقع آنها یاد میگیرند که در آینده نیز هروقت با شرایط مشابه روبهرو شدند بر اساس همان چیزی که شما یادشان دادهاید رفتار خودشان را تنظیم کنند.
حالا تصور کنید کودک از شما یک چیز بشنود و سپس از پدرش نکته متفاوتی را بشنود. در این صورت او بر سر دوراهی قرار میگیرد که واقعاً چه کسی درست میگوید؟ به حرف کدام یک از شما باید گوش کند؟ وقتی با موقعیت مشابه روبهرو شد باید بر اساس کدام حرف رفتار کند؟ به همین خاطر دنیا از نظر او پیشبینیپذیر نیست. او نمیتواند یک اصل واحد را پیدا کرده و مبنای زندگی خودش قرار بدهد. برای اطلاع از اصول تربیت کودک کلیک نمایید.
نداشتن ثبات شخصیتی
متأسفانه آنچه راجع به پیشبینیپذیر نبودن دنیا گفتیم در بسیاری از مواقع تا بزرگسالی همراه فرد باقی میماند. این ویژگی در بزرگسالی خودش را اینطور نشان میدهد که فرد ثبات و قانون خاصی در زندگیاش ندارد. در حقیقت آنها هر بار بر اساس شرایطی که پیش آمده و احساسی که دارند رفتار میکنند. به همین خاطر اگر از آنها بابت دلیل رفتارشان یا خطقرمزهایشان سؤال کنید جواب دندان گیری نخواهید شنید.
دلایل چند تربیتی شدن کودک
چرا چند تربیتی شدن کودک اتفاق میافتد؟ مشکل از کجاست؟ دلایل سادهای در خانواده وجود دارند که باعث بروز چنین شرایطی میشوند. بعضی از رایجترین این دلایل عبارتند از:
اصل و قانون خاصی در تربیت وجود ندارد
مهمترین نکته در تربیت فرزندان این است که شما قانون و قاعده خاصی برای تربیت آنها داشته باشید. همیشه هم باید بر مبنای این قانونهای خاص رفتار کنید. بهاینترتیب همانطور که گفتیم شما دنیا را برای فرزندتان پیشبینیپذیر میکنید و اصول را به او آموزش میدهید. پس میتوانیم بگوییم اولین دلیل چند تربیتی شدن کودک این است که در خانه اصل و قاعده خاصی وجود ندارد. پدر یا مادر هر بار درخواستهای کودک را بر اساس احساس و تصوری که در آن لحظه دارند جواب میدهند و در نتیجه کودک در مقابل درخواستهایش هر بار جوابی متفاوت میگیرد.
برای مثال فرض کنید فرزند شما تقاضا دارد که برایش یک اسباببازی بخرید. یکبار شما به این خاطر که ناراحت هستید به او نه میگویید. یکبار دیگر به دلیل اینکه خودتان احساس بهتری دارید این کار را میکنید. به همین خاطر کودک نمیفهمد که چه زمانی درخواست او با جواب مثبت یا منفی روبهرو میشود. درحالیکه اگر قانونی برای خرید اسباببازی وجود داشت فرزندتان هم میفهمید که چه زمانهایی میتواند برای این خواستهاش درخواست کند.
پدر و مادر باهم هماهنگ نیستند
شاید قوانین در خانه شما وجود دارند اما فضای خانه به این صورت است که پدر و مادر هرکدام حرف خودشان را میزنند. در این شرایط نیز فرزند شما نمیداند به صحبتهای کدام یک گوش کند. این حالت باعث میشود کودک از صبح تا بعدازظهر تحت تربیت مادر باشد اما بعدازظهر و هنگامی که پدر به خانه میآید با رفتار و برخوردش همه گفتههای مادر را زیر سؤال میبرد. در این شرایط کودکان معمولاً بر سر دوراهیهای سختی قرار میگیرند و یا بهتدریج یاد میگیرند که در هر موقعیت چطور از این شکاف استفاده کنند.
دخالت دیگران در تربیت کودک
یکی دیگر از دلایل چند تربیتی شدن کودک که نسبتاً شایع هم هست دخالت دیگران بهخصوص خانوادهها در تربیت فرزندان است. بسیاری از مواقع به دلیل شاغل بودن والدین پدربزرگ و مادربزرگ زمانهایی از روز میبایست از نوهشان نگهداری کنند. گاهی وقتها هم پیش میآید که آنها فکر میکنند به دلیل تجربه بیشتر باید در تربیت کودکان مداخله کنند. این شرایط همگی باعث میشوند فرزند شما تربیتهای مختلفی را تجربه کند که در نهایت به ضرر او تمام خواهد شد.
راهکارهایی برای جلوگیری از چند تربیتی شدن کودک
جلوگیری از چند تربیتی شدن کودک و همه آسیبهایی که این وضعیت به همراه خودش میآورد کار چندان سختی نیست. کافی است شما کمی قاطعیت داشته باشید. اگر قاطعیت لازم را دارید با استفاده از چند راهکار ساده میتوانید تا حد زیادی جلوی مشکل تربیت فرزندتان را بگیرید. بعضی از مهمترین این راهکارها را باهم مرور میکنیم.
قوانین مشخصی برای تربیت فرزندتان داشته باشید
همانطور که گفتیم یک نکته مهم در تربیت بچهها این است که اصول مشخصی داشته باشید. این اصول به فرزند شما کمک میکند جهانبینی بهتری پیدا کرده و بتواند دنیا را پیشبینی کند. پس اولین قدم برای تربیت درست فرزندتان این است که قوانین، برای خود شما مشخص شده باشند. اگر فکر میکنید در این زمینه مشکلی دارید بهتر است زمانی را با خودتان خلوت کنید و به این فکر کنید که مهمترین نکاتی که میخواهید به فرزندتان آموزش بدهید کدامها هستند. توصیه میکنیم در این زمینه از یک مشاور متخصص در زمینه کودکان هم کمک بگیرید.
در قوانین خود ثبات داشته باشید
اگر میخواهید اصول شما در مورد فرزندتان کار کند این اصول باید ثبات و دوام داشته باشند. یعنی اینکه همیشه و در هر شرایطی شما باید به قوانین خودتان پایبند باشید. قرار نیست یکبار از این اصول استفاده کنید و دفعه آینده به هر دلیلی، قوانین خود را عوض کنید یا در آنها تخفیفی ایجاد کنید. قوانین شما باید به شکلی باشند که بتوانید برای همیشه آنها را اجرا کنید. این کار باعث میشود فرزند شما یاد بگیرد در برابر یک رفتار خاص، چه واکنشی در انتظار او خواهد بود.
اطرافیان را توجیه کنید
همانطور که در قسمت دلایل هم از آن صحبت کردیم گاهی اوقات این، والد دیگر یا اطرافیان کودک شما هستند که به چند تربیتی شدن او دامن میزنند. در چنین شرایطی بهترین راهکار این است که قبل از وقوع مشکل، از آن پیشگیری کنید. منظورمان این است که در یک گفتوگوی دوستانه و با آرامش به آنها توضیح بدهید که فرزندتان باید بر اساس یک قانون مشخص تربیت بشود.
مشاور چه کاری برای شما انجام خواهد داد
اگر میخواهید از چند تربیتی شدن فرزندتان جلوگیری کنید جدیترین توصیه ما برای شما این است که از یک مشاور متخصص کمک بگیرید. اولاً اینکه شما چه اصولی را برای تربیت فرزندتان انتخاب میکنید موضوع بسیار مهمی است که بهتر است با یک متخصص راجع به آن صحبت کرده باشید. بهغیراز این، شما نمیتوانید همه محیط اطراف فرزندتان را کنترل کنید.
در بهترین حالت شما همسرتان و سایر اقوام را توجیه میکنید که در مقابل رفتارهای فرزند شما به شکل خاصی واکنش نشان بدهند، اما آیا میتوانید این رفتار را با همه جامعه مثل رسانهها، معلم، دوستان و…. نیز داشته باشید؟ پس باید قبول کنیم که قدرت ما در کنترل محیط محدود است. در این شرایط مشاور به شما کمک میکند اصول را به شکل دیگری به فرزندتان آموزش بدهید و جهانبینی مناسبی را در او ایجاد کنید.
خونسردی
این نکته را فراموش نکنید که گاهی کودکان در برهه ای خاص، از عصبانی کردن والدین خود لذت برده و به این وسیله جلب توجه میکنند. در این شرایط به جای مقصر دانستن دیگری و یا استفاده از روشهای بسیار متفاوت، در مقابل آنها کاملا خونسرد بوده و واکنش های افراطی از خود بروز ندهید.
چند تربیتی شدن کودک توسط پدربزرگ و مادربزرگ
همچنین گاهی چند تربیتی شدن کودک توسط پدربزرگ ها و مادربزرگ ها اتفاق میافتد. در واقع زمانی که کودکان زمان زیادی را با پدربزرگ و مادربزرگ خود میگذرانند؛ تحت تاثیر روش های تربیتی آنها قرار گرفته و ممکن است از قوانین والدین خود پیروی نکنند. در بیشتر موارد پدربزرگ ها و مادربزرگ ها آزادی عملی بیشتری به نوه های خود داده و سخت گیری زیادی به آنها نمیکنند. از این رو ممکن است تجربه این دوگانگی کمی برای کودکان سخت باشد.
بهتر است قبل از اینکه فرزندان را به والدین خود برای نگهداری بسپارید؛ در این مورد با آنها صحبت کرده و نکاتی را در مورد روش تربیتی خود به آنها یادآور شوید.
سخن پایانی
از آنجایی که کودک با افراد زیادی تعامل داشته و یا حتی ممکن است برای زمان های طولانی به دیگران سپرده شود؛ باید احتمال چند تربیتی شدن کودک را در نظر گرفت. البته در بیشتر موارد تاثیرپذیری کودک از دیگران موقت بوده و بعد از مدتی فراموش میشود. اما گاهی به طور کلی کودک دچار سردرگمی شده و نمیداند که باید از چه کسی پیروی کند. از این رو باید برای جلوگیری از بروز چنین شرایطی، حتما از متخصص کمک گرفته شود.
برای دریافت مشاوره در زمینه چند تربیتی شدن کودک میتوانید با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی آواژه از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس حاصل نمایید.
سؤالات متداول
فرزندم به دلیل اینکه بخش زیادی از روز را با مادربزرگش میگذراند تربیتی را پیدا کرده که من دوست ندارم، برای تغییر باید چهکار کنم؟
در درجه اول با مادربزرگ فرزندتان صحبت کنید و به او بگویید که نوع رفتارش موردپسند شما و همسرتان نیست. پس از آن، بهتر است با فرزندتان صحبت کنید و برای او توضیح بدهید که چرا رفتارش اشتباه است. بهعلاوه سعی کنید بعدازاین پاسخی که کودک انتظار دارد از رفتارش به دست بیاورد را به او ندهید.